O günlerde hakikaten büyük bir ihtiyaç içinde idim. Babanızın söylediği gibi, derse bakmak için lâmba yakmak lâzımdı, ama gazyağı alacak param yoktu. Tenha yerlerden gazete kâğıdı, karton toplardım. Konya vak'ası sırasında, babamı, hükumet aleyhtarı diye astıkları gibi, evimizi de yakmışlardı. O zaman Ilgın kazasında oturuyorduk. Hâdiseden sonra Konya'ya göçmek zorunda kalmıştık. Hafız idim. Annem merhum: Oğlum babayın mesleğinde kal, çalış âlim ol, dedi. Fakat burada tanıyanımız yoktu.

Allah'ım,rekabet etmekten korkanlardan eyle,zarif erkeklerden ve kadınlardan eyle. -cik cik cik

Nuh son anda bileğimi kavrıyor. — çok dünya yutmuşsun! ama oldu işte. kurtuldun!

Arayışlar insanı yorar. Hele aradıkların, kendi içinde gizlediğin şeylerse yorgunluğun kat kat artar. Bir daha onlarla karşılaşmamak için, bulabildiğin en uzak köşelere gizlediğin şeyleri bir gün yeniden ortaya çıkarmak zorunda kaldığında, onları gizlemek için sarfettiğin çabanın iki kat fazlasını harcamalısın. Bir de ayak diremeler işin cabası. Önüne çıkması muhtemel şeylerle karşılaşmaya hazır değilsen, endişeyle bekliyorsan, o vakit aramak gürültü kopararak gelen bir ölümü beklemek kadar zorludur. Yürek yordamıyla bulabildiğin bir kapıya elini uzattığında, karşına çıkabilecek şeylerin tedirginliği etrafı koyu bir sessizliğe boğar. Kapının arkasında asla yüzleşmek istemeyeceğin şeylerin varlığı aklına takılmıştır bir kere. Kapıyı açmak için elini uzattığında korku, endişe, utanç, merak hepsi bir araya gelip titreme olmuştur. Her şey susmuştur böyle zamanlarda.

"Afrika’nın bir bölümünde yaşayan kaplanlar arasında ilginç bir dayanışma örneği sergilenir. Güçlü yağmurlar beraberinde korkunç yıldırımlar taşırlar buralara. Adeta gökyüzünü yırtan yıldırımlar, yeryüzüne büyük bir gürültüyle inerler. Tarihin içinde tanrıların kavgası ya da öfkesiyle anılır yıldırımlar. Sahici bir öfkenin yansımasına benzer gerçekten de." İlginç olan bu şiddetli yağmurlar yağarken kaplanların birlikte gerçekleştirdikleri bir olaydır. Yoğun yağmurlar sırasında kaplanlar açık alanlara çıkarlar. Kısmen yıldırımlara karşı korunaklıdır açık alanlar. Çünkü ağaçların üzerine yıldırım düşmesi olasılığı fazladır. Büyük orman yangınlarına da neden olabilir bu yıldırım düşmeleri. Açık alana toplanan kaplanlar yere uzanırlar. Gruplar halinde yere uzanan kaplanlar kafalarını birbirlerinin kafalarına yaslarlar. Tek bir şey yüzünden! Eğer birinin üzerine yıldırım düşerse, diğerleri de onunla birlikte ölür. Yan yana, göğüs göğüse, kafa kafaya duran kaplanlar böylece ölüme birlikte gitme yemini ederler. Birisi öldüğü anda diğerleri de ölsün diye… Birbirlerine sahip çıkmak adına… Dost olduklarını ispatlamak için… Ölümü birlikte karşılayarak birlikte olmanın en onurlu yüzünü taşırlar. Kimse ihanet etmeden ve bir an olsun oradan kalkmayı düşünmeden öylece beklerler muhtemel bir ölümü Dostluğun ölümcül fedakârlığını paylaşırlar. Kimi zaman kentin içinde de böyle grupların içinde olduğunuzu düşünürsünüz. Omuz omuza bir yaşam paylaşımında bulunduğunuzu. Statüler önemli olmaksızın yan yana uzanmış insanlar olabileceğinizi düşünürken çıldırtıcı bir şüphenin esiri olursunuz. “Acaba kalkarlar mı birden?” Yıldırım düştüğü anda kalkabileceklerinin korkusu sarar bütün benliğinizi. Güvenemezsiniz. Herkes birbirinin yüzüne şüpheyle bakar… Kent, yıldırım düştüğünde yalnız kalanların acı hikayeleriyle doludur. Her bir sokağında, tek başına ölenlerin hazin izleri vardır kentin. Emeğini, geleceğini, gülümsemelerini paylaşan insanların, müthiş bir gürültüyle üzerlerine düşen yıldırımların altında, hiç umulmadıkları bir anda tek başına kalmanın çaresizliği okunur yüzlerinden. Asıl soru sona kalanın kim olacağı sorusudur. Kimin hangi mazeretle kalkacağı… Ya da kimin yakın durduğu halde, diğerlerine temas etmediği… Bu yüzden kentin düşüş hikayelerinde trajik bir yalnızlık vardır. Korkunun ve çıkarların, her şeye rağmen yaşamı kutsamanın verdiği bir ihanet duygusu. Her şeye rağmen, onursuz da olsa, yaşamı kutsamanın tiksindiren yüzleri Şimdi böyle bir tedirginlik duygusu taşıyorum kendi içimde. Kimseden emin olamıyorum sırf bu yüzden. Dahası gök gürültüleri duyulduğunda orada olabileceğimden bile kuşkuluyum… Bu lanet olası kuşkular tek tek tüketiyor hepimizi. Yağmur yağıyor… Gök gürlüyor… Birazdan yıldırımlar düşecek kentin sokaklarına…

-Ee,sen neler yapıyorsun? Hala aynı fikirlerde misin? Hiç duraksamadım: -Evet.Hala zenginlerin servetinden fakirlerin hakkını nasıl alabiliriz,bunun formülünü arıyorum. Sustu,bana sanki küçümseyerek baktı,sanki ''Aş bunları aş '' dedi.

-Partinin politikası dediğin şey nedir? Sisteme nasıl entegre olabiliriz... Bundan ibaret. Oysa biliyorsunuz ki bu sistem dünya kaynaklarını nüfusun tuzu kuru olan yüzde birine veriyor.

Evet, bir sonraki saat.Geçmişin yerini alıyor.Bir sonraki saat hiçbir ağırlık taşımıyor.Hiçbir yükü yok, belgeler,ad ve adresler,telefon numaraları yok içinde,sadece bekliyor. Ve ben, ben şimdiden bir sonraki saatte yapılması gerekeni yapmayacağımı biliyorum.O saati bitirmem lazım.O saati bitirerek başarısızlığıma bir imza atıyorum. Ve yapmayacağımı biliyorum,Kral.Bir sonraki saat içinde herhangi birşeyi bitirecek gücüm yok.En kötüsü bu.Tıpkı geçmiş gibi başarısızlık da geçip gidiyor,imzalanmadan uzaklaşıyor.Bense bir hiçle kalakalıyorum.Koca bir hiçle.Saat, bana bir saatin geçtiğini söylüyor. Bir sonraki saat sırasını bekliyor. Benimse hiçbir şeyim yok. Hiç, hiç...

Konyalı, düşman işgaline uğramadığı için, Millî Mücadele'yi de bilmez. Ruhunu anlamaz ve bu sırada olan biteni, gereği gibi değerlendiremez. Medine-i Münevvere'de, Cihan Harbi'nde bulunmuş, Millî Mücadele'ye katılmış, çete savaşları yapmış, Adana, Antep, Maraş, Urfa taraflarında Fransızlarla mücadele etmiş, Balkan Bey adında bir subay vardı. Medine-i Münevvere'de bulunan Konyalı Molla Mehmed Efendi ile bazı hususlarda anlaşamaz, münakaşa ederlerdi. Balkan Bey'e "Molla Amca'yla iyi dostsunuz ama hep münakaşa ediyorsunuz, neden?" diye sorardım. Derdi ki: "Molla Amca da mazur, ben de mazurum. Konya istilâ görmediği için, Molla, düşman nedir, düşman işgali, düşman zulmü nedir bilmiyor. Biz gâvuru gördük, zulmünü, cana, ırza olan tecâvüzlerinin derecesini biliyoruz. O, buna inanamıyor: Bu kadarı da olur mu, düşmansa da insan değil mi? diyor... Yahu gâvur deyip geçme! İnsanın en mukaddes şey ırzı!"

Gene insan varlığının anlamını mutlu olma hakkı olarak tanımlayan Korolenko’ya dönelim. Bu bana Eyüp’ün kitabını çağrıştırdı. Kitapta Elifaz şöyle der: “Çünkü dert topraktan çıkmaz ve zahmet yerden bitmez; fakat insan meşakkate doğar; kıvılcımlar yukarı uçar gibi” (Eski Ahit, Eyüp, 5;6). Acının kaynağı memnuniyetsizliktir, insanın o an içinde bulunduğu durumla ideal arasındaki çatışmadan doğar. İnsanın gerçek bir Tanrısal özgürlük uğruna mücadeleyle ruhunu güçlendirmesi, ‘mutluluk’ duygusundan çok daha önemlidir. Sanat, bir insanın muktedir olduğu en iyi şeyi, yani umudu, inancı, aşkı, güzelliği ya da istediği ve umduğu en iyi şeyi güçlendirir. Yüzme bilmeyen bir insan suya atladığında vücudu –kendisi değil- kendini kurtaracak içgüdüsel hareketler yapmaya başlar. İşte sanat da suya atılmış bir insan bedenine benzer, insanlığın manen boğulmasını engelleyecek bir içgüdüdür. Sanatçı, insanlığın manevi içgüdüsünün temsilcisidir.