Sanat-Edebiyat-Tenkit

Yazarı
Peyami Safa
Türü
Deneme
Sayfa Sayısı
324
Baskı Tarihi
1999
Baskı Sayısı
2
Basım Yeri
İstanbul
Yayın Evi
Ötüken
Bir sanat eseri, yaratıldığı devre göre ve o devrin hassasiyetini, zevkini ve anlayışını en iyi ifade ettiği için mi değer kazanır? Yoksa o devri aşan, her zaman için taze, hatta her zaman yeni güzelikleri keşfedilen ebedi değerlere mi sahiptir? Başka ve daha kestirme bir deyimle, bir eserin, bilhassa bir şaheserin değeri "tarihi" midir, "ebedi" mi? Batıda bu mesele çok münakaşa edilmiştir. Geçen asrın büyük Fransız tarihçisi ve filozofu Ernest Renan "İlmin Geleceği" adlı meşhur eserinde tarihi görüşü savunur. "Mutlak bir hayranlık daima sathidir. Hiç kimse benim kadar Pascal'ın Düşünceler'i ve Roussuet'in Hitabeler'ine hayran değildir; fakat ben bunlara XVII. asrın eserleri olarak hayranım. Bunlar zamanımızda çıksaydı pek az dikkate değerdi. Hakiki hayranlık tarihidir." (Kitabın İçinden)

Kaynaktan Diğer Alıntılar

Başlık Altı Çizili Satır Sayfa
Evi Yanan Şair Şiirin biri ebedî biri de manzum aktüaliteden ibaret iki mevzuu vardır. 253
Şiir Şiir bir sırrın imâsıdır. Şâir, insan kaderiyle kendisi arasındaki münasebetin şuurlu bir ifadeden daima kaçan meçhûl yükü altındadır. Bunu bilmez, fakat sezer. 246
Şiir "O gül-endâm bir al şala bürünsün yürüsün Ucu gönlüm gibi ardınca sürünsün" Beytini gözlerini süzerek okuyanların ne kadar çok olduğunu biliriz. Bu mısrâların fonolojik değeri bellidir. 240
Şiire Dair Bir Konuşma (Yeni Mecmua, 30 Mayıs 1942) Konuşuyorduk. 233
Şiir Ne Değildir? Şiirin doktorluk kadar bir ihtisas haysiyeti olduğunu kabul etmeyenlere, şiirin doktorluk kadar güç bir iş olduğunu anlatmak güçtür. 232
Hariçten Gazel Eskiden çalgılı meyhanelerin duvarlarında coşkun müşterilere hitap eden levhalar vardı, ve üstünde meslek ve disiplin şuuruna dâvet eden şu sert ihtar görünürdü: "Hariçten gazel okumak memnudur." 220
Macera Romanı Macera romanı hırsızı, aşk romanı zina işleyen kadını terennüm etmektedir. Daima arzuyu vazifeye karşı himaye ediyor ve müesseseye karşı nizamsızlığın yanında cephe alıyor. 215
Roman Tekniği Umumî mânâsile romanın temeli hayattır. İyi roman, içinde, ağaç, insan, hâdise, her şey, canlı ve doğru, sade ve tabiî olan romandır. 205
Roman Romandan Ne Anlarız? Eski nesillerle yeniler arasındaki bu fark, dünkü romanla bugünkü roman arasında da var. Düne kadar "roman" sözünden ne anlıyorduk? Zannederim ki şuna yakın bir şey: Ayrı ayrı sec 190
Nesirde Konuşur Gibilik Türk Düşüncesi, 1 Temmuz 1954 Bir edebiyat soysuzlaşmaya yüz tuttuğu zaman ona birtakım belâ-fikirler musallat olur. 163