kalp

Acımasız sevgililere Lale’nin kelimelerini gönderiyorum: ‘doğuya bakan yüzünle bak bana ve kalbimin bir porselen gibi olduğunu unutma…’

Çocukluk... Kulağa uzak geliyor. Kalbe daha da uzak...

Talep şan değildir. Razı ol, şan da senin, nam da senin. Varlığını bilinmezlik toprağına göm. Gömülmeyen şey nabit olmaz. Dünya suretlerinin bulaştığı ayna nasıl parlar? Huzura girmeden önce tevbe sularıyla yıkan. Kader, teneffüs ettiğin her nefeste seninle. Eşyadan eşyaya seyahat edip durma. Kendine uzaktan bakmayı öğren. Bir dolap beygirine benziyorsun. Öyle ahmak öyle hüzün verici. Hicret ve niyetin kimin için? Bir gece yarısı uyandığında yatağından kalk, şöyle yıldızlara bir bak. Düşün!.. Madem ki içinde bulunduğun yer, konuştuğun kimse sana feyz vermiyor, terke mani olan ne? Ölüme ağlama. Kalbe bak. Hata ve isyan ile pişman, ibadet ve taat ile neşveli değilsen zaten ölüsün. [...]

Gençlerin çoğunun Tanrı inancını yitirdiği ve bunu vaktiyle atalarının Tanrı'ya inandığı gibi, yani niye olduğunu bilmeden yaptığı bir zamanda doğdum. Ve insan ruhu düşünmek yerine hissettiğinden, bundan dolayı da doğal olarak eleştiriye yöneldiğinden, bu gençlerin çoğu Tanrı'nın yerine İnsanlığı koydu. Ben ne olursa olsun ait olduğu ortamın hep kıyısında duran ve yalnızca bir parçası olduğu kalabalığı değil, aynı zamanda yanı başındaki büyük boşlukları da görebilenlerdenim. İşte bu nedenle Tanrı'yı onlar gibi büsbütün terk etmedim ama İnsanlık düşüncesini de kabullenmiş değilim kesinlikle. Düşük ihtimalle de olsa Tanrı varolabilirdi, bu durumda Ona tapmak gerekebilirdi; İnsanlık ise, adına insan denen bir hayvan türünü ifade eden, basit biyolojik bir kavram olmaktan öteye gitmiyor, bu nedenle de herhangi bir hayvan soyundan daha fazla haketmiyordu tapınılmayı. İnsanlık kültü, Özgürlük ve Eşitlik gibi kutsal kavramlarıyla hayvanların tanrı sayıldığı, tanrılarında da hayvan kafalı olduğu antik dinlerin dirilmiş hali gibi gelmiştir bana hep. Tanrıya inanmadığımı biliyordum, fakat düpedüz bir hayvan sürüsüne de inanamazdım. [...] Kalp düşünebilseydi, atmaktan vazgeçerdi.

Bu memleketin en büyük faciası, en seçkin evlatlarının beynini ve kalbini itlere peşkeş çekmesi. Halledilmesi gereken büyük dâvâ, bu topraklar üzerinde münevverin nefes alabilecek hale gelmesi.

İnsan kalbinde birer çizgi bırakmış eserlerin hatırasına kültür diyebilir misiniz? İnsanın kalbinden zekâsına giden yolun dışında, hattâ ne yalnız kalbin, ne de yalnız zekânın içinde kültür olamayacağını sanıyorum. Kültür, düşüncenin ve ihtirasın yekûnu değilse bile mahsulüdür. Eskiler, hele şark edebiyatı bunun için hep gönül ve ihtiras mevzularında kalmıştı; divan edebiyatı bunun için fikirsizdi. Hattâ... Sonraki edebiyatlarımız.